Locatie Onafhankelijk Bekeren betekent meestal dat je steeds verder het land in wordt geslingerd: beginnend in de regio ga je het hele land door. In ons geval worden we gejojood. Beginnend tegen onze oude club en vrienden van SISSA in Groningen, lootten we twee thuiswedstrijden tegen Hoogeveen en Assen. Nu in de vierde ronde stond Apeldoorn op het programma. Nu bleek dat ook de meest Losse van ons allen, hij die het verst van Groningen woont, zijn plicht niet meer kon ontlopen en hij meldde zich aan het front.
µConsult Apeldoorn heeft een team met 10 titelhouders beschikbaar en dit maakte het zowel onvoorspelbaar tegen wie we speelden, als dat we onze kansen realistisch, maar niet te hoog inschatten. Beginnend bij de Chinees om de hoek, was het weerzien alweer prachtig. Frits met verhalen over een op zijn vriendin lijkende Oekraïense, die 12 uur lang stilzitten aangenaam maakte. Koen met enthousiaste en moeilijke verhalen over deeltjesfysica en Renze had zich goed voorbereid door met een bridgetrui de blits te maken in het denksportcentrum. Daar aangekomen bleken de volgende individuele wedstrijden voor ons er aan te komen:
Roeland Pruijssers – Renze Rietveld (zwart)
Thomas Beerdsen – Frits Rietman
Nico Zwirs – Floris van Assendelft
Merijn van Delft – Koen Lambrechts
Bij Renze kwam er een scherpe Najdorf op het bord, waarbij het opviel dat wit wel erg vlug kwam met de flankaanval, en waarbij Renze vooral opviel door afwezigheid aan het bord. Roeland zie ik regelmatig op FollowChess sterke wedstrijden spelen overal op de wereld.
Frits leek tegen Thomas (tegenwoordig zonder Feyenoord-shirt) een gepointeerde opzet tegen te krijgen. Italiaans met snel …g6 (zodat zwak veld f5 niet meer zwak is), a4 uitlokken zodat na …Le6 de loper op b3 hangt, waarna hij een sterk centrum pakte met e5 en d5. Thomas kwam ook nog eens met Ph5, die g3 afdwong en Dd7 die h3 aanvalt. Als buurman was ik bang dat Frits onder de voet zou worden gelopen. Oh Frits, de Karpov uit Groningen, die zo goed is in kleine zetten, begon aan een groot plan. Eerst ging hij even een sigaretje roken.
Nico, die ondanks enkele jaren training door mij het al bijna tot IM heeft geschopt, besloot tegen mijn Najdorf 6.g3 te spelen, waarop ik tot een draak overging met 7…g6. Toen Nico zich ontwikkelde met 13.Le3 b4 14.Pd5 had ik een kleine deja vu:
In 2005 won Tim Lammens, naast mij zittend, van hij die we niet noemen, middels een truc waarmee je een stuk in het centrum wint. Ik weet dus al jaren van het bestaan van zo’n soort truc, alleen was me de precieze stelling inmiddels ontschoten. Enfin, na 14.Pd5 reproduceerde mijn grijze hersenmassa de herinnering.
Nadat we beiden tot nu toe vrij snel hadden gespeeld speelde ik 14…Pd7 en bood een drankje aan. Dit was een domme fout. Uiteraard zou mijn tegenstander nu ‘verplicht’ worden tot het wachten met zetten tot ik terug ben. De genoemde truc (15.Pd4?? Lxd4! 16.Lxd4 e6 en zwart wint op ironische wijze een stuk) zal hij dus zeker zien. Al koffie halend zat ik dus te denken hoe ik het beste op 15.c3 kon reageren…
Koen ondertussen speelde alsof het een Fischer-Randompartij was. Vanaf zet 1 al flink in de tanktank terwijl Merijn rustig a tempo speelde tot en met zet 12. Koen koos voor een rustige aanpak van de Najdorf, maar had ondanks bovengenoemde nog wel de tijd gevonden om met Frits en Renze even wat teer te inhaleren.
Toen ik terugkwam met de nodige koffie had Nico inderdaad nog niet gezet. Even later waren mijn drie buiten staande teamgenoten al wel aan zet. Mijn gedachten dwaalden af naar de letter µ: waar staat die ook alweer voor in de natuurkunde? En terwijl ik droomde over 15.c3 kwam er een vreemde, heroïsche eenzaamheid in mij naar boven. Het liefst wilde ik simultaan verder spelen tegen de Apeldoorners en mijn teamgenoten bij terugkomst verrassen met een prachtstelling. Toen ik wakker werd echter, bleek dat ik nog steeds droomde: Nico had 15.Pd4 gespeeld en de partij werd niet meer spannend. 0-1 LOS.
Bij Frits echter sloeg de vlam in de pan, en eigenlijk stond het me allemaal wel aan. Thomas werd gedwongen tot Ph5-f6-e8 en Frits kwam met zijn eigen tegenplannen met Pf3-h4-f5: inderdaad, ondanks dat zwart g6 speelde:
Thomas vreesde dat wit rustig Pf5 zou voorbereiden met Pe3, Ld2 en 0-0-0. Wat zwart moet doen in de tussentijd is lastiger te bepalen. Frits speelde echter het door de computer aanvaarde 17.Pf5!
Een aantal zetten later stond het als volgt:
Hier bood Thomas remise aan. Renze en Koen leken onder druk te staan, maar ik stond duidelijker gewonnen, dan dat Koen en Renze slecht stonden. Frits volgde zijn gevoel en nam remise aan. ½ – 1½ LOS.
Bij Koen heb ik me afgeleerd wat over zijn stelling te vinden. Als een soort anti-Floris manoeuvreert hij meestal zijn standpunten op een manier waarop ik weinig kan inbrengen. Ik vroeg hem dus maar eens hoe hij het vond gaan en hij gaf aan dat hij duidelijk minder stond, maar dat hij niet zag hoe hij moest verliezen. Merijn was bovendien enthousiast tijd aan het consumeren en na wat gemanoeuvreer stond het als volgt:
Als een soort Pluto’s hebben de dames wat rondgedraaid aan de rand van het bord. Ik zie dit ook veel bij computerschaak: stukken netjes ontwikkelen en ruimte pakken met je pionnen. Vervolgens een oneindig en onbegrijpelijk gemanoeuvreer. U begrijpt dat ik onder de indruk was van Merijn en Koen. Wit probeert Pd5 + c3 voor te bereiden. Misschien zelfs wel met Pa1 als voorbereidende zet. Zwart probeert Txc3 en d5/Pa2-achtigen voor te bereiden. Wellicht had daarom de stelling hier na Tee2 kunnen ontploffen. Koen speelde echter Db1 en na nog wat verder geroteer werd er remise besloten. 2-1 LOS.
Renze met zwart staat heel passief. Wel heeft hij het loperpaar en als wit niet snel is kan hij misschien met a5+b4 tegenspel krijgen. Ik vermoedde dat wit hier zou gaan tripleren op de g-lijn en dan zou blijken wie het snelste is. Roeland besloot het echter meer positioneel aan te pakken. Nadat de zwartveldige lopers werden geruild ontstond deze stelling:
Materieel gezien staat het gelijk. Met e6 pion zwak, de koning die klem staat en individueel functionerende stukken staat zwart erg slecht. Dat een eventueel pionneneindspel gewonnen kan zijn door de gedekte vrijpion is iets waar zelfs ik niet van durfde te dromen. Het duurde niet veel langer meer of Roeland had een gewonnen eindspel bereikt: 2-2. We mochten snelschaken. Iets waar volgens mij iedereen stiekem altijd een beetje op hoopt bij een bekerwedstrijd. Omdat het laagste bord zou afvallen moesten wij echter winnen. Omdat µConsult over live borden beschikt, zijn ook deze partijen voor de eeuwigheid vastgelegd. Fraai vind ik het dat ook de tijd wordt bijgehouden. Hieronder een aantal fragmenten:
Na een flinke tijd- en stellingvoorsprong te hebben verspeeld zat ik me hier af te vragen hoe ik het effectiefst mijn d-pion naar voren kon krijgen. Ik zag Nico uit een ooghoek naar mijn klok gluren en toen ik zag dat ik nog 3 seconden had besloot ik dat ik eerst het zwart paard wilde domineren: 42.Lf3? Dxf4+ oeps!….
Koen kreeg in de klassieke variant van het Caro-Kann wat theorie voor zijn kiezen. In deze scherpe stelling is het tijdverschil van bijna anderhalve minuut niet hoopvol. Koen wist gelukkig middels pionwinst de stelling te simplificeren en in tijd terug te komen:
Hier werd opeens remise overeen gekomen. Het lijkt me dat zwart nog met zijn pionnenstorm kan beginnen en dat wit daar weinig tegenover kan zetten. Koen kent echter zijn teamgenoten en had al even op de andere borden gegluurd.
Als eerste klaar was Frits, oooh Frits. In een Scandinaviër stelden beide partijen zich rustig op. Met zwart kreeg Frits b5-bxc4-bxc4 erin en leek wat spel te hebben op de damevleugel. Na een onnauwkeurigheid had hij echter al een pion verloren. Nu gaat Thomas ook de fout in:
Na 26.f5? Ta8 27. De2 Txa2 begon Frits het over te nemen. Even later speelde Frits een prachtige kleine zet, die wat mij betreft de zet van de dag is:
31….Tb8!
Geen torenruil: zwart tegen een veel sterkere spelen? Boeiend! De zwarte koning is oneindig veel veiliger dan de witte, dus ruilt zwart de tweede toren niet! Ook pion d4 is zwak en de witte lopers kunnen erg weinig.
Stelling na 38…Db3-Dc2! Ook weer zo kenmerkend. Met vrijwel alleen maar kleine zetten (Lf6-g5-f4) heeft Frits zijn voordeel uitgebouwd en is aardig aan het binnendringen in de witte stelling. Zonder enig tegenspel en een hangende f-pion verdedigde Thomas zijn pion op riskante wijze: Lh3?! Frits was echter nog steeds in de ‘kleine-zettenmodus’ en Dc2-h2 is natuurlijk een te lange weg. Vier zetten later kreeg Frits nog een kans op dit mat in 1 en toen speelde hij het wel. Een opmerkelijk stukje schaakblindheid! 1½ – ½ voor LOS!
Ik hoorde Koen roepen wat de stand was, maar ik had net mijn pion op f4 weggegeven. Na een korte periode van snelle zetten hoorde ik een engel roepen dat remise genoeg was. Tijdens deze rommelfase had mijn vrije d-pion het paard opgeleverd en waren de torens geruild. Ik hoefde alleen nog maar niet nog een pion (of meer) te blunderen en dan zou ik het redden. Wat was er ondertussen gebeurd bij Renze?
In een originele Van Geet dacht Roeland op zet 9 al 40 seconden na. Even later:
De tijd/stelling-combinatie lijkt me gunstig voor wit. De stelling lijkt me echter makkelijker te spelen voor zwart omdat dame en torens makkelijke velden hebben. Wat is wit zijn plan echter? We komen er weer in op zet 21:
De tijd/stelling-combinatie is inmiddels gunstig voor zwart. Zwart staat duidelijk beter, met druk op het witte centrum en nog niet goed functionerende stukken van wit, maar het belangrijkste: de zwarte stelling speelt erg makkelijk. Dertien seconden daarentegen is niet veel om je hoofd koel te houden!
Zwart is ingelopen qua tijd, en heeft zijn stellingsvoordeel uitgebreid. Na bijvoorbeeld …Lc6 is het moeilijk om wit goed advies te geven. Roeland maakt hier denk ik echter een typische tijdnoodfout. In plaats van een rustige zet te doen forceert hij de stelling, waardoor het voor wit ineens ook weer makkelijker spelen is. Roeland won een pion na …Lxf3 Lxf3 en Pxe5. De aanwezigheid van de ongelijke lopers en de vastgelegde structuur van de pionnen op de kleur van de eigen loper echter geven een hoge remisemarge. Floris had ondertussen zijn stelling niet weggeblunderd en met een 2-1 voorsprong was het aan Renze om dit eindspel remise te houden:
Dit was de laatste zet die het livebord wist te registreren. Wit gaat zijn pion snel terugwinnen, en ondanks dat dit soort stellingen met deze tijd nog alle kanten op kunnen, werd het niet meer spannend. LOS gaat door naar de vijfde ronde na snelschaken. Hier worden we weer naar het Noorden gejojood en wacht GUC of Philidor op ons.
Zie voor de partijen: http://view.livechesscloud.com/a7035c5b-5f09-4d82-899c-af2ae80e6a58